Chris Cleave – Goud (De Standaard)


Alles voor goud

Twee rivaliserende wielrenners op de baan gaan diep om te scoren op de Londense Olympische Spelen in Chris Cleaves derde roman ‘Goud’.

Kathy Mathys

Kate Argall en Zoe Castle namen voor het eerst de maat van elkaar toen ze 19 waren. Dertien jaar later heeft het leven naast de baan hen minstens zoveel getekend als de eindeloze trainingsessies die hen moeten klaarstomen voor een prestatie op Olympisch niveau. Kate is getrouwd met Jack, ook een wielerkampioen. Ze wil absoluut winnen op de Spelen, al staat haar hoofd niet altijd naar aerodynamische pakken en helmen met spiegelglas. Sophie, de achtjarige dochter van het paar, heeft leukemie. Zoe is Kates aartsrivale en haar beste vriendin. Ze draagt genoeg woede in zich om het Olympisch vuur eeuwig te laten branden. Om te winnen, haalt ze helse toeren uit en zet ze zelfs haar vriendschap met Jack en Kate op het spel.
Chris Cleave debuteerde op 7 juli 2005 met een roman over Osama Bin Laden, net op de dag dat Londen af te rekenen kreeg met een terroristische aanslag,. Een ‘gelukkig’ toeval of niet, het boek kreeg er flink wat extra media-aandacht door. Cleave doopte zijn pen in suikerzoete inkt voor zijn eersteling, maar herpakte zich met ‘Kleine bij’, een roman over een Afrikaanse vluchtelinge. Ook ‘Goud’ verschijnt op het juiste moment, vlak voor het Londense sportgeweld losbarst. Het is Cleaves zwakste roman tot nu toe.

Ongegeneerd sentimenteel

‘Goud’ wisselt de voorbereidingen van de trainende dames en hun thuisperikelen af met flashbacks. Die laten zien hoe Zoe en Kate vriendinnen werden, welke rol Jack daarin speelde en hoe coach Tom, het beste personage uit de roman, omgaat met zijn sporters. Het dient gezegd: Cleaves beschrijvingen van de wielerwedstrijden zijn spannend. Hij laat renners zien die per fractie van een seconde door het leven gaan, een houding die goed van pas komt voor ouders van een kind met een onzekere toekomst. De coach is een volwaardig personage dat terugkijkt op een halfgeslaagd leven en behoedzaam vooruitblikt. Verlaten we de piste, dan valt er minder moois te melden. Zoe’s haast psychotische gedrag heeft natuurlijk te maken met een trauma uit haar verleden. Je krijgt snel door dat de rensters niet enkel op de baan een strijd voeren, een strijd waarbij ze zich bedienen van clichématige dialogen. Cleave weet zich niet in te tomen, hij trekt alle sentimentele registers ongegeneerd open. De personages brullen van verdriet, laten voortdurend tranen druppelen. En dan de zogenaamd spitsvondige wijsheden. Wanneer een personage opmerkt dat sport eenvoudiger is dan het leven, klinkt het antwoord: ‘Daarom is het ook veel populairder.’Je weet dat de personages nooit echt in gevaar zijn in dit feel good-drama. Het onbehagen is veel te ver weg, angst is niet meer dan een ingrediënt om de spanning tijdelijk op te voeren. Nochtans weten we van ‘Kleine bij’ dat Cleave scherper uit de hoek kan komen. Wellicht wou hij het Olympische feestje niet vergallen.

*
Chris Cleave – Goud – vertaald door Kennis Keesmaat – Prometheus – 350 blz. – 19.95 €.- oorspronkelijke titel: Gold.