What’s in a name?

 

Hoe verzin je de juiste naam voor je personage? In deze aflevering geven we je ideeën en tips.

 

Wanneer ik mijn schrijfstudenten vraag naar wat ze moeilijk vinden, noemen ze steevast dialogen schrijven, de structuur van een verhaal uitdenken en goede namen verzinnen voor hun personages. Over dat laatste gaat het hier.

In Poemcrazy. Freeing Your Life With Words vertelt Susan Goldsmith Wooldridge dat ze gefascineerd is door de namen van wilde bloemen en nooit gaat wandelen zonder haar plantengids. Wooldridge heeft iets met namen. Ze vertelt ook dat het bij sommige stammen de gewoonte is om iemand een nieuwe naam te geven na een ingrijpende gebeurtenis of wanneer een nieuwe fase aanbreekt in iemands leven. Aboriginals krijgen een nieuwe naam wanneer duidelijk wordt waar iemands passie in het leven ligt, bijvoorbeeld Boomerang Maker of Interested in Wood.

Ook in verhalen hebben namen soms een metaforische betekenis. Zo heet de strenge huishoudster in De geheime tuin, het klassieke kinderboek van Frances Hodgson Burnett, mevrouw Medlock. Ze bemoeit zich (‘meddle’ in het Engels) overal mee en is streng, deinst er niet voor terug om het hoofdpersonage op te sluiten (‘lock’) in haar kamer. In negentiende-eeuwse verhalen was het gebruikelijk dat personages een symbolische naam meekregen. Nu zie je dat veel minder, al gebeurt het nog wel. De hoofdpersoon uit Paul Austers roman Maanpaleis heet Marco Stanley Fogg. De eerste twee namen verwijzen naar ontdekkingsreizigers. Net als zij zal de hoofdpersoon op avontuur gaan. Fogg lijkt dan weer op ‘fog’, het Engelse woord voor mist. Het doet denken aan geheimzinnigheid en mysterie.

In Nachtschrijver van Jannie Regnerus becommentarieert het hoofdpersonage, kunstrestaurator Hannah, haar eigen naam:

 

‘ “Hannah,” hoor ik mezelf aarzelend zeggen. Alsof ik mijn bestaan na de eerste lettergreep meteen ongedaan probeer te maken door diezelfde drie letters weer in te zuigen. Het is een ideale naam voor een restaurator, gewend om haar sporen meteen weer uit te wissen.’

 

Hier is de symboliek subtiel. Had Regnerus het niet uitgelegd, dan zou het de lezer zijn ontgaan. In genreverhalen – avonturenromans, fantasy – worden vaker symbolische namen à la Medlock gebruikt dan in moderne realistische verhalen. Toch kan het wel zoals de boeken van Auster en Regnerus laten zien.

 

Zorgzaam

 

In de meeste schrijfboeken lees je dat je goed moet nadenken over de naam en dat je ‘namen zoals Joe Smith en Jane Jones’ moet vermijden. Bij dit voorbeeld uit Gotham Writers’ Workshop gaat het dus om de combinatie van een doodgewone voornaam met een doodgewone achternaam. Wil je een symbolisch verhaal schrijven over de mens in het algemeen, dan is een naam als Joe Smith juist wel aangewezen.

Sowieso is het raadzaam om je personage pas een definitieve naam te geven als je al wat bent opgeschoten met je verhaal. Zo weet je beter of de naam past. Immers, dan ben je vertrouwd met de manier waarop je personage praat, zich kleedt, welke passies en zwakke plekken hij of zij heeft.

Wanneer je een naam verzint, moet je dat doen met de zorgzaamheid van kersverse ouders die hun baby een naam geven, vindt Bonni Goldberg, schrijfster van Room to Write. Ze schrijft: ‘Sommige schrijvers doen veel moeite om de namen die ze gebruiken te researchen (…) De etymologie van de meeste namen is een persoonlijkheidskenmerk. In het Grieks betekent Philip ‘paardenliefhebber’; Elizabeth komt van een Hebreeuws woord dat ‘eed aan God’ betekent.’

Zoek de betekenis van de namen van je personages op. Zorg ervoor dat ze passen bij het personage in het verhaal.

 

Nog enkele tips voor de naamgeving van je personages:

 

– Zorg ervoor dat de namen van de personages voldoende van elkaar verschillen en vermijd op die manier verwarring.

– Sommige personages dienen zich kant-en-klaar aan, met naam en al. Bij anderen verloopt de geboorte moeizamer. Aanvaard dit en staar je niet blind op de naamgeving.

– Vlot je verhaal niet? Misschien ligt het aan de naam van je personage. Verander de naam eens en kijk of er iets gebeurt.

– Verzin bijnamen voor je personage. Je hoeft ze niet eens in je verhaal te gebruiken. Dit is een speelse manier om je personages beter te leren kennen.

– Kijk of de naam van je personage past bij de verteltoon en de sfeer van je verhaal. Een jolige naam misstaat in een duister verhaal.

 

Oefeningen:

 

– Maak een lijstje met jouw eigenschappen en een lijstje met je passies/interesses/talenten. Verzin een ‘aboriginal-naam’ voor jezelf.

– Kies een verhaal dat je geschreven hebt of een verhaal waarmee je bezig bent. Verzin een bijnaam voor de hoofdpersonages. Verandert deze bijnaam iets? Wellicht kan je je verhaal dankzij deze bijnamen sterker maken. Kies zelf of je de bijnamen vermeldt in je verhaal.

 

Kathy Mathys is schrijfster, literair journalist en docent creatief schrijven. www.kathymathys.nl