Nazomeren

 

Er zijn vele manieren om na te zomeren. Naar je vakantiefoto’s kijken. De visstoofpot, die zo verrukkelijk smaakte in dat zeehaventje, thuis proberen na te maken. Bladeren door de boeken die je las op reis. Dat laatste is mijn favoriet. Neem ik nu Jane Austens Persuasion ter hand, dan herbeleef ik niet enkel hoe Anne Elliot de liefde vindt, ik zie me ook zitten op het picknickkleed aan de kust van St. Ives. Ik ruik de cider die ik dronk bij hoofdstuk acht. En ik hoor de meeuwen krijsen. Wil ik nazomeren, dat neem ik er niet enkel Austens laatste roman bij, maar ook Blaming van Elizabeth Taylor. Niet de actrice uit Cleopatra en Who’s Afraid of Virginia Woolf?, wel een Engelse schrijfster die leefde van 1912 tot 1975. Elf romans schreef ze, vijf verhalenbundels en een kinderboek. Heel toevallig begon ik met haar laatste. Ik kocht hem in de Oxfamwinkel te St.Ives omdat de moderne klassiekers van uitgeverij Virago nooit ontgoochelen en omdat ik me een lofzang op de schrijfster herinnerde van Sarah Waters.

Taylor schreef ‘Blaming’ toen ze haar doodvonnis had gekregen. ‘Terwijl de kanker in haar zich ontwikkelde, zo groeide ook haar vastberadenheid om dit boek af te maken,’ schrijft Taylors dochter in het nawoord. Ja, de dood is hier op elke bladzijde aanwezig, maar wat een lichtheid spreekt er uit de tekst, wat een droevige ironie.

Amy, het hoofdpersonage, is op reis in Istanbul met haar man die plots sterft. Martha, een Amerikaanse romanschrijfster met anglofiele trekjes, ontfermt zich over de vrouw. Na de reis verhuist Martha naar Londen. Ze klampt zich vast aan Amy, die geen zin heeft om de vriendschap met de bohémienachtige Martha voort te zetten. Spectaculair zijn de verwikkelingen niet. Het boek speelt, net als Taylors andere werk, in de betere middenklasse – het gesofisticeerde gerinkel van theekopjes is nooit ver weg. Je zou deze schrijfster zomaar kunnen onderschatten omdat haar focus beperkt is en haar aanpak kleinschalig. Toch is dit mijn ontdekking van het jaar. Dat komt door de sfeer, door de manier waarop Taylor slaat en zalft, door het vreemde Martha-personage. Er zit een sombere ondertoon in dit boek dat me zoveel liet lachen. Nu ligt Taylors Mrs Palfrey at the Claremont klaar om te lezen. Die titel! Kan het nog meer upper middle class? Toch weet ik dat me een uitmuntende scherpte staat te wachten.

 

Kathy Mathys