Linda Grant – De kleren die wij dragen
Vijf dingen die je moet weten over Linda Grant:
1) Engeland – Canada – Engeland
Linda Grant (1951) groeide op in Liverpool als kind van Poolse en Russische joden. Ze studeerde aan verschillende universiteiten in Engeland en Canada. In 1984 keerde ze terug naar Engeland vanuit Vancouver, waar ze zeven jaar woonde. Grant begon als journaliste en non-fictieschrijfster. Voor de Guardian schreef ze onder andere een bekroonde reportagereeks over ecstacygebruik en over Servisch nationalisme tijdens de Balkanoorlog. Haar boek ‘Remind Me Who I am Again’ gaat over de dementie van Grants moeder en over de rol van herinneringen bij de creatie van familiegeschiedenis.
2) Jury- en lezersfavoriet
Met ‘Toen ik in de toekomst leefde’, een roman die speelt in Tel Aviv, won Grant de Orange Prize. Opvolger ‘We zijn er nog’ stond op de longlist van de Booker Prize. ‘De kleren die wij dragen’ haalde zelfs de Booker-shortlist. Ook bij lezers is Grant geliefd: haar werk is in veertien talen vertaald.
3) Verrassend en meeslepend
Wie al begint te geeuwen bij de gedachte aan nog maar eens een Londens migrantenverhaal, zou Grant toch een kans moeten geven. Al haar romans zijn intelligent, droevig, grappig en meeslepend. Grant weet haar lezers steeds weer te verrassen en verbazen. Vivien Kovaks voert het woord in ‘De kleren die wij dragen’. Ze is een migrantenkind die gek wordt van de voorzichtige levens van haar Hongaarse ouders in Londen. Viviens vader is zo bang voor de minste verschuiving dat hij liever een levenslange winterslaap houdt. Over hun Hongaarse verleden reppen de Kovaks met geen woord. Alles verandert wanneer Vivien de broer van haar vader, Sandor, ontmoet, een kleurrijk en zwierig personage dat in de gevangenis zat omdat hij zijn huurders uitzoog en mishandelde.
4) Diepgaand en lichtvoetig
Linda Grant graaft diep in haar werk en toch krijg je als lezer nooit die indruk. Haar boeken bieden in de eerste plaats heerlijk leesplezier en pas achteraf ga je nadenken over wat er woelde in de onderlagen. ‘De kleren die wij dragen’ is een roman over identiteit en integratie, stevige brokken die Grant met de elegantie van een libelle benadert. Het personage van Sandor is gebaseerd op het leven van de beruchte huizeneigenaar Peter Rachman, een Poolse migrant die in een Siberisch werkkamp zat tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘De kleren die wij dragen’ speelt tegen de achtergrond van de frontvorming van extreem rechts in het Londen van de jaren 1970. Vivien wordt een activiste die het grootstadsvuil onder haar vingernagels vindt.
5) Over kleren en wat zij voor ons betekenen
Mensen dragen kleren om iets te tonen of net om iets te verbergen. Viviens ouders dragen vreemde, haast vormeloze stukken stof die hen onzichtbaar maken. Viviens moeder wil haar dochter in hetzelfde keurslijf gieten, maar Vivien scheurt zich los. Zij heeft dezelfde flamboyante look als haar excentrieke oom. De klerensymboliek ligt er net niet te dik bovenop. Linda Grant is blijkbaar nog niet uitverteld over deze thematiek. Ze denkt nog verder na over kleren en wat ze voor ons betekenen.
***
Linda Grant, De kleren die wij dragen, Prometheus, 296 blz. Oorspronkelijke titel: The Clothes on Their Backs.